application دانلود اپلیکیشن وحید مجیدی
ورود / ثبت نام 🗝️

آخرین بروزرسانی: "1404-09-22"

اطلاعات دارویی - drug information - موارد مصرف و عوارض - indications and side effects - تداخلات دارویی - drug interactions - دوز و نحوه مصرف - dosage and usage - هشدارهای دارویی - medication warnings

اطلاعات دارویی drug information موارد مصرف و عوارض indications and side effects تداخلات دارویی drug interactions دوز و نحوه مصرف dosage and usage هشدارهای دارویی medication warnings

اطلاعات دارویی دانشی است که از ترکیب علم داروسازی، بالینی و اطلاعات مصرف‌کننده شکل می‌گیرد تا هر فرد قبل از مصرف هر دارویی بداند چه چیزی می‌خورد، چرا آن را مصرف می‌کند و چه خطراتی ممکن است وجود داشته باشد. داشتن دسترسی به اطلاعات دقیق دربارهٔ نام ژنریک و برند، دوز مناسب، روش مصرف، عوارض جانبی احتمالی، تداخل‌های دارویی و شرایط نگهداری، باعث می‌شود مصرف دارو نه صرفاً بر پایهٔ حدس و گمان، بلکه بر پایهٔ آگاهی و ایمنی انجام شود. در فضای امروز که داروها از نسخه‌های پیچیده تا مکمل‌های بدون نسخه گسترده‌اند، یادگیری اصول ساده اما کاربردی دربارهٔ اطلاعات دارویی می‌تواند از بروز خطاهای خطرناک جلوگیری کند.

اولین گام در مطالعهٔ یک دارو، شناخت نام ژنریک است. نام ژنریک یا نام عمومی مادهٔ مؤثره، هویت واقعی دارو را نشان می‌دهد؛ درحالی‌که برندهای تجاری متعدد ممکن است همان ترکیب را با نام‌های مختلف عرضه کنند. برای مثال، «پاراستامول» نام ژنریک است و ممکن است در قفسهٔ داروخانه با چند برند متفاوت دیده شود. دانستن نام ژنریک کمک می‌کند تا از مصرف هم‌زمان چند محصول با همان ماده فعال جلوگیری شود و از دوز تجمعی خطرناک اجتناب گردد.

دوز و فرمولاسیون بخش بعدی است که باید به آن توجه شود. هر دارو در اشکال مختلف (قرص، شربت، آمپول، کرم و...) و دوزهای متنوع عرضه می‌شود. برای کودکان دوز بر اساس وزن بدن محاسبه می‌شود، نه صرفاً سن؛ بنابراین دستورالعمل پزشک یا جدول دوز تولیدکننده را دقیقاً رعایت کن. برخی داروها نیاز به تنظیم دوز در نارسایی کلیوی یا کبدی دارند؛ این موارد حتماً باید با پزشک یا داروساز مطرح شود تا از آسیب ارگان‌های حیاتی جلوگیری شود.

هر تغییر کوچک در دوز یا فرمولاسیون می‌تواند اثربخشی و ایمنی دارو را تغییر دهد؛ پس بدون مشورت، دوز را تغییر نده.

روش مصرف نکته‌ای به‌ظاهر ساده اما حیاتی است. برخی داروها باید با معدهٔ خالی مصرف شوند تا جذب آن‌ها بهتر صورت گیرد، و برخی دیگر باید همراه با غذا مصرف شوند تا از تحریک معده یا تهوع جلوگیری شود. همچنین ترتیب مصرف چند دارو در روز می‌تواند تداخلات را کاهش دهد؛ مثلاً برخی آنتی‌بیوتیک‌ها نباید هم‌زمان با مکمل‌های آهن یا کلسیم مصرف شوند. زمان‌بندی و فواصل بین دوزها را با دقت رعایت کن و اگر یک دوز را فراموش کردی، دستورالعمل مربوط به هر دارو را مطالعه کن — در بسیاری از موارد دو برابر کردن دوز برای جبران کار خطرناکی است.

عوارض جانبی همیشه در برگهٔ مشخصات دارو یا برچسب آن فهرست می‌شوند؛ برخی شایع و خفیف‌اند (مانند سردرد، تهوع موقت یا خواب‌آلودگی)، اما برخی کمتر شایع اما جدی هستند (مانند واکنش‌های آلرژیک شدید، خونریزی یا تغییرات در ضربان قلب). اگر با هر علامت ناگهانی مانند کهیر، دشواری در تنفس، تورم صورت یا گلو روبه‌رو شدی، فوراً به اورژانس مراجعه کن. در عین حال، دانستن عوارض متداول کمک می‌کند تا از رفتارهای آگاهانه‌تری برخوردار شوی: مثلاً اگر دارویی خواب‌آور است، از رانندگی یا کار با ماشین‌آلات سنگین در ساعات مصرف خودداری کن.

تداخلات دارویی از مهم‌ترین مباحث در اطلاعات دارویی است. تداخل می‌تواند اثربخشی دارو را کاهش دهد یا عوارض مخربی ایجاد کند. برخی داروها با الکل، برخی با خوراکی‌ها (مثل گریپ‌فروت) و برخی با داروهای دیگر تداخل دارند. داروهای ضدانعقاد مانند وارفارین با بسیاری از ضدالتهاب‌های غیراستروئیدی تداخل خونریزی‌دهنده دارند؛ برخی داروهای ضدافسردگی می‌توانند هنگام تجویز هم‌زمان با داروهای خاص باعث سندرم سروتونین شوند. همیشه لیست کامل داروها (شامل مکمل‌ها و گیاهان دارویی) را به پزشک یا داروساز ارائه بده تا ریسک تداخل بررسی شود.

افشای همهٔ داروها و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنی، کلید پیشگیری از تداخلات خطرناک است.

بارداری و شیردهی فصل مهم دیگری است. بسیاری از داروها در دوران بارداری یا شیردهی منع یا محدودیت دارند؛ زیرا می‌توانند به جنین یا نوزاد آسیب برسانند. حتی برخی داروهایی که در افراد بالغ بی‌خطرند، ممکن است در بارداری مشکلاتی ایجاد کنند. اگر در شرف بارداری هستی، باردار یا در دورهٔ شیردهی، قبل از مصرف هر دارویی با متخصص زنان یا پزشک خانوادگی مشورت کن و از منابع معتبر دارویی دربارهٔ دسته‌بندی ریسک داروها (مثل دسته‌بندی FDA یا راهنمای‌های پزشکی محلی) استفاده کن.

نگهداری داروها اغلب نادیده گرفته می‌شود اما اهمیت بسیاری دارد. دما، رطوبت و نور می‌توانند پایداری دارو را تحت‌تأثیر قرار دهند. برخی داروها مثل انسولین یا واکسن‌ها نیاز به نگهداری در یخچال دارند، و برخی قطره‌های چشمی پس از باز شدن چند هفته اعتبار دارند و باید دور از آلودگی نگهداری شوند. هرگز داروهای منقضی را مصرف نکن و آن‌ها را مطابق دستورالعمل‌های محلی بازیافت یا دور بریز — دور ریختن ناامن داروها می‌تواند برای محیط زیست و افراد خطرساز باشد.

اطلاعات منبع‌محور و قابل‌اعتماد همیشه از منابع رسمی مانند برگهٔ مشخصات دارویی (Patient Leaflet)، بانک‌های اطلاعات دارویی معتبر، سایت‌های سازمان‌های بهداشتی و مشاورهٔ داروساز استفاده کن. اینترنت پر از اطلاعات نادرست و نیمه‌درست است؛ لذا اگر چیزی را در فروم‌ها یا شبکه‌های اجتماعی دیدی، آن را با منبع رسمی تطبیق بده. برای ترجمهٔ صحیح اصطلاحات پزشکی و دوزها، می‌توانی از اپلیکیشن‌ها یا پایگاه‌های دادهٔ مورد تأیید استفاده کنی، ولی هرگز جایگزین مشاورهٔ مستقیم پزشک نکن.

دانش دارویی واقعی از ترکیب اطلاعات علمی و مشورت حرفه‌ای پدید می‌آید؛ هیچگاه تنها به یک منبع نامعتبر اعتماد نکن.

ثبت سابقهٔ دارویی شخصی کار عاقلانه‌ای است: لیستی از داروهای کنونی و قبلی، آلرژی‌ها، واکنش‌ها و تاریخچهٔ درمانی را همراه داشته باش. این لیست هنگام مراجعه به پزشک، بستری شدن یا سفر خارجی بسیار حیاتی است. بسیاری از اپلیکیشن‌های سلامت امکان ذخیرهٔ امن این اطلاعات را فراهم می‌کنند و می‌توانند در مواقع اضطراری به تیم درمانی نمایش داده شوند.

جمع‌بندی اینکه اطلاعات دارویی فقط یک صفحهٔ توضیح روی جعبه نیست؛ مجموعه‌ای از اصول ایمنی، آگاهی و تصمیم‌گیری آگاهانه است. با شناخت نام ژنریک، دوز مناسب، روش مصرف، عوارض بالقوه، تداخل‌های دارویی، و شرایط نگهداری، می‌توانی مصرفی امن‌تر و مؤثرتر داشته باشی. همیشه در مواجهه با تردید، مشورت کن؛ پزشک و داروساز همراهانی هستند که دانشت را به عمل امن تبدیل می‌کنند و به تو کمک می‌کنند از دارو، بهترین استفادهٔ ممکن را ببری.

logo

اطلاعات داروی تريامسينولون


دارو مورد نظر را انتخاب کنید

موارد و مقدار مصرف:
درمان التهاب شديد يا سركوب سيستم ايمني
بزرگسالان: شروع با 60 ميلي گرم تزريق عضلاني. در صورت لزوم دوزهاي 20 تا 100 ميلي گرم در فواصل 6 هفته‌اي تزريق مي‌شوند. يا 2.5 تا 15 ميلي گرم داخل مفصل يا تا 1 ميلي گرم در صورت نياز داخل ضايعه تزريق مي‌شود.
كودكان 6 تا 12 سال: 0.03 تا 0.2 ميلي گرم/كيلوگرم عضلاني در فواصل 1 تا 7 روز تزريق مي‌شود.
مكانيسم اثر
اثر ضد التهاب: تريامسينولون ساخت آنزيمهاي لازم براي كاهش پاسخ التهابي را تحريك مي‌كند. اين دارو از طريق كاهش فعاليت و حجم سيستم لنفاتيك و در نتيجه ايجاد لنفوسيتوپني (عمدتاً لنفوسيتهاي T)، كاهش غلظت ايمونوگلوبين و اجزاي كمپلمان، كاهش عبور كمپلكسكهاي ايمني از طريق غشاهاي پايه، و احتمالاً كاهش فعاليت مجدد بافت نسبت به تداخل آنتي ژن ـ آنتي بادي سبب سركوب سيستم ايمني مي‌شود.
تريامسينولون يك گلوكوكورتيكوئيد با فعاليت متوسط است. اضافه كردن فلوئور به مولكول، فعاليت ضد التهابي آن را افزايش مي‌دهد. قدرت اثر اين دارو پنج برابر هيدروكورتيزون (با وزن معادل) است. اين دارو هيچ گونه فعاليت مينرالوكورتيكوئيدي ندارد.
تريامسينولون استونايد از راه عضلاني، مفصلي، سينوويال، يا در داخل ضايعه يا زير ضايعه، و در بافت نرم تزريق مي‌شود. اين دارو نسبتاً غيرمحلول است و به آهستگي جذب مي‌شود. اثر آن تا چند هفته باقي مي‌ماند.
موارد منع مصرف و احتياط:
تداخل دارويي
در صورت مصرف همزمان با داروهاي خوراكي ضد انعقاد ممكن است به ندرت اثر اين داروها را كاهش دهد.
گلوكوكورتيكوئيدها متابوليسم ايزونيازيد و ساليسيلات ها را افزايش مي‌دهند.
اين دارو سبب بروز زيادي قند خون مي‌شود. در نتيجه، تنظيم مقدار مصرف انسولين يا داروهاي خوراكي پايين آورنده قند خون در بيماران ديابتي كه اين دارو را مصرف مي‌كنند، ضروري است.
تريامسينولون سبب كاهش پتاسيم خون ناشي از مصرف مدرها يا آمفوتريسين B را افزايش مي‌دهد. كاهش پتاسيم خون ممكن است خطر مسموميت را در بيماراني كه به طور همزمان گليكوزيدهاي ديژيتال مصرف مي‌كنند، افزايش دهد.
باربيتوراتها، فني توئين و ريفامپين ممكن است با افزايش متابوليسم كبدي كورتيكواستروئيدها موجب كاهش اثر اين دارو شود.
كلستيرامين و ضد اسيدها با جذب سطحي كورتيكواستروئيدها و در نتيجه كاهش جذب آنها اثر تريامسينولون را كاهش مي‌دهند.
مصرف همزمان با استروژنها ممكن است متابوليسم تريامسينولون را از طريق افزايش غلظت ترانس كورتين كاهش دهد.
مصرف همزمان با داروهاي ضد التهاب غير استروئيدي، ممكن است خطر بروز زخم گوارشي را افزايش دهد.
تداخل دارويي:
اثر بر آزمايشهاي تشخيصي
تريامسينولون واكنش به آزمونهاي پوستي را سركوب مي‌كند، موجب حصول نتايج منفي كاذب در آزمون نيتروبلو تترازوليوم براي عفونتهاي باكتريايي سيستميك مي‌شود، برداشت يد 131 و غلظت يد پيوند يافته به پروتئين در آزمونهاي كار تيروئيد را كاهش مي‌دهد، ممكن است غلظت گلوكز وكلسترول را افزايش و غلظت سرمي پتاسيم، كلسيم، تيروكسين و تري يدوتيرونين را كاهش و غلظت كلسيم و گلوكز ادرار را افزايش مي‌دهد.
مکانيسم اثر:
فارماكوكينتيك
جذب: اوج اثر دارو بعد از تزريق وريدي طي 2-1 ساعت حاصل مي‌شود. شروع و مدت اثر سوسپانسيون تزريقي دارو متغير است و به تزريق در فضاي داخل مفصلي يا تزريق عضلاني و ميزان خون رساني عضله بستگي دارد.
پخش: از خون به سرعت خارج مي‌شود و در عضله ، كبد، پوست، روده، و كليه انتشار مي‌يابد. به ميزان زيادي به پروتئينهاي پلاسما (ترانس كورتين و آلبومين) پيوند مي‌يابد. فقط جزء پيوند نيافته به پروتئين دارو فعال است. آدرنوكورتيكوئيدها در شير ترشح مي‌شوند و از جفت عبور مي‌كنند.
متابوليسم: در كبد به متابوليتهاي غيرفعال سولفات و گلوكورونيد متابوليزه مي‌شود.
دفع: متابوليتهاي غيرفعال و مقادير كمي از داروي متابوليزه نشده از طريق كليه دفع مي‌شوند. همچنين، مقادير غير قابل ملاحظه‌اي از دارو از راه مدفوع دفع مي‌شود. نيمه عمر بيولوژيك اين دارو 36-18 ساعت است.
موارد منع مصرف و احتياط
موارد منع مصرف: حساسيت مفرط شناخته شده نسبت به اجزاي فرآورده‌هاي آدرنوكورتيكوئيدي، عفونتهاي قارچي سيستميك.
موارد احتياط: زخم گوارشي، بيماري كليوي، زيادي فشار خون، استئوپروز، ديابت، اختلالات ترومبوآمبوليك، حملات تشنجي، مياستني گراو، نارسايي احتقاني قلب(CHF)، سل، كم كاري تيروئيد، سيروز كبدي، بي ثباتي هيجاني، تمايلات سايكوتيك، ديورتيكول، كوليت اولسروز، آناستوموز روده‌اي، هپاتيت، هرپس چشمي.
توجه: از آنجايي که تر يامسينولون استعداد ابتلا به عفونت را افزايش مي‌ دهد و نشانه‌هاي عفونت را پنهان مي‌ سازد، اين دارو نبايد (به جز در موارد مخاطره آميز) در بيماران مبتلا به عفونتهاي ويروسي يا باکتريايي که توسط داروهاي ميکروبي کنترل نشد ه‌اند، تجويز شود.
اشكال دارويي:
Injection: 40 mg/ml, 1 ml
اطلاعات دیگر:
طبقه‌بندي فارماكولوژيك: گلوكوكورتيكوئيد.
طبقه‌بندي درماني: ضد التهاب، سركوب كننده سيستم ايمني.
طبقه‌بندي مصرف در بارداري: رده C
ملاحظات اختصاصي
1ـ دوز دارو به آرامي كاهش داده ‌شود. پس از قطع ناگهاني دارو، بيمار ممكن است بازگشت التهاب، خستگي، ضعف، آرترالژي، تب، گيجي، لتارژي، غش ، افت فشار خون اورتوستاتيك، تنگي نفس، بي اشتهايي و افت قند خون را تجربه كند. پس از استفاده طولاني مدت قطع ناگهاني دارو، ممكن است كشنده باشد.
2ـ عوارض ناشي از كورتيكواستروئيدها ممكن است وابسته به دوز يا مقدار مصرف باشد.
3ـ بيمار از نظر واكنشهاي آلرژيك، نارسايي آدرنال، تشنج و وضعيت قلبي بررسي شود.
نكات قابل توصيه به بيمار
1- دارو مطابق با دستور پزشك مصرف شده و به صورت ناگهاني قطع نشود.
2- عوارض جانبي يا علائم غيرمعمول گزارش شود.
مصرف در كودكان: مصرف طولاني مدت آدرنوكورتيكوئيدها يا كورتيكوتروپين در كودكان و نوجوانان ممكن است رشد و بلوغ آنها را به تأخير اندازد.
مصرف در شيردهي: با احتياط مصرف شود.
عوارض جانبي
اعصاب مركزي: احساس سرخوشي، تشنج، سرگيجه، بي خوابي، سردرد، رفتار سايكوتيك، سودوتومور مغزي، پارستزي.
قلبي ـ عروقي: HF، زيادي فشار خون، ادم، آريتمي، ترومبوآمبولي، ترومبوفلبيت.
پوست: تأخير در ترميم، آكنه، بثورات پوستي.
بيني، گوش، چشم، حلق: آب مرواريد، گلوكوم.
دستگاه گوارش: زخم گوارشي ، تحريك، افزايش اشتها، تهوع، استفراغ، پانكراتيت.
متابوليك: كمي پتاسيم خون، زيادي قند خون، عدم تحمل كربوهيدرات، هيپوکلسمي.
عضلاني ـ اسكلتي: استئوپروز ، ضعف عضله.
ادراري ـ تناسلي: بي نظمي قاعدگي.
ساير عوارض: نارسايي حاد آدرنال، پرمويي، نشانه‌هاي شبه كوشينگ، سندرم قطع مصرف دارو (تهوع، خستگي، بي اشتهايي، تنگي نفس، كمي فشار خون، كمي قند خون، درد عضلاني، درد مفصلي، تب، سرگيجه و سنكوب) با قطع ناگهاني مصرف دارو بعد از درمان طولاني مدت. توقف رشد در كودكان ، حساسيت به عفونت.
مسموميت و درمان
تظاهرات باليني: بلع يك باره، حتي با مقادير بسيار زياد، به ندرت موجب بروز مشكلات باليني مي‌شود. اگر دارو به مدت كمتر از سه هفته، حتي با مقادير زياد مصرف شود، علائم و نشانه‌هاي مسموميت به ندرت بروز مي‌كند با اين وجود مصرف طولاني مدت اين دارو موجب بروز عوارض نامطلوب فيزيولوژيك، از جمله مهار محور HPA، ظاهر كوشينگوئيد، ضعف عضلاني و استئوپروز مي‌شود.
وحید مجیدی صدر

مدیر ارشد فناوری (CTO)

مدرس دانشگاه و مجتمع فنی تهران

من وحید مجیدی، مدرس طراحی و برنامه‌نویسی وب با سابقه‌ی تدریس در دانشگاه تهران و مجتمع فنی تهران. در طول سال‌ها فعالیت آموزشی، تلاش کرده‌ام مفاهیم فنی را به‌صورت پروژه‌محور و کاربردی آموزش دهم تا هنرجویان و دانشجویان بتوانند مهارت‌های خود را در محیط‌های واقعی توسعه دهند و به متخصصان کارآمد در حوزه‌ی فناوری تبدیل شوند.

در کنار تدریس، به‌عنوان طراح و برنامه‌نویس وب در توسعه‌ی سامانه‌های نرم‌افزاری، پلتفرم‌های فروش آنلاین و سیستم‌های سازمانی فعالیت دارم. تخصص من در طراحی، توسعه و بهینه‌سازی سامانه‌های تحت وب است؛ از برنامه‌نویسی فرانت‌اند و بک‌اند گرفته تا معماری نرم‌افزار، سئو و زیرساخت‌های DevOps.

نظرات
توجه: شماره موبایل وارد شده در وب سایت نمایش داده نمیشود
توجه: ایمیل وارد شده در وب سایت نمایش داده نمیشود

سریع و آسان

🎯

دقیق و قابل اعتماد

🌍

آنلاین و همیشه در دسترس

💡

ابزارهای هوشمند