تطابق شماره کارت و کد ملی - card and national id match - بررسی تطابق کارت - card match check - اعتبارسنجی هویتی - identity validation - امنیت پرداخت - payment security - کنترل تراکنش - transaction check

در سال‌های اخیر با گسترش تراکنش‌های آنلاین، یکی از دغدغه‌های اصلی کاربران، اطمینان از صحت اطلاعات بانکی و هویتی افراد بوده است. بسیاری از کلاهبرداری‌ها و سوءاستفاده‌های مالی زمانی رخ می‌دهد که فرد وجهی را به حساب شخصی واریز می‌کند بدون آن‌که بداند کارت بانکی متعلق به چه کسی است. برای رفع این مشکل، امکان استعلام تطابق شماره کارت و کد ملی توسط سامانه‌های رسمی بانکی و پرداخت الکترونیکی فراهم شده است.

این خدمت، به کاربران و کسب‌وکارها اجازه می‌دهد پیش از انجام هرگونه پرداخت یا تسویه مالی، بررسی کنند که آیا شماره کارت واردشده واقعاً به نام دارنده‌ی همان کد ملی است یا خیر. به عبارت دیگر، این استعلام، پیوند میان اطلاعات بانکی و هویتی افراد را تأیید می‌کند و از بروز تراکنش‌های اشتباه جلوگیری می‌کند.

برای انجام استعلام تطابق کارت و کد ملی، دو منبع رسمی در کشور فعال هستند:

۱. سامانه شاپرک بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
این سامانه، مرکز کنترل تمام تراکنش‌های کارت‌به‌کارت، پایانه‌های فروش (POS) و درگاه‌های پرداخت اینترنتی است. شرکت‌های پرداخت‌یار و بانک‌ها از طریق API استعلام کارت می‌توانند نام دارنده کارت را با کد ملی او تطبیق دهند. این فرآیند به صورت رمزگذاری‌شده و در لحظه انجام می‌شود.

۲. سرویس استعلام هویت بانکی از طریق بانک‌ها
برخی بانک‌ها مانند ملی، ملت، سامان، پاسارگاد و پارسیان سرویس‌های داخلی برای بررسی مطابقت کارت و کد ملی دارند. این سرویس‌ها معمولاً در اپلیکیشن یا وب‌بانک در دسترس هستند و برای مشتریان حقیقی فعال شده‌اند.

مراحل انجام این استعلام بسیار ساده است. کافی است:

• شماره کارت ۱۶ رقمی را وارد کنید.
• کد ملی دارنده کارت را بنویسید.
• سامانه به‌صورت خودکار تطبیق اطلاعات را بررسی کرده و نتیجه را به صورت «تأیید» یا «عدم تطبیق» نمایش می‌دهد.

در برخی سرویس‌ها، تنها بخش اول نام دارنده کارت (مثلاً «محمد م.») برای تأیید صحت نمایش داده می‌شود. این اقدام به دلیل حفظ حریم خصوصی افراد انجام می‌گیرد و از افشای اطلاعات شخصی جلوگیری می‌کند.

کاربران فارسی‌زبان معمولاً عبارت‌هایی مانند تطبیق شماره کارت با کد ملی، استعلام کارت بانکی با شماره ملی، و استعلام مالک کارت بانکی را جست‌وجو می‌کنند. این جست‌وجوها نشان می‌دهد که نیاز به اعتماد در تراکنش‌های مالی آنلاین در میان کاربران ایرانی بسیار بالاست.

سرویس‌های پرداخت معتبر مانند زرین‌پال، نکست‌پی، آیدی‌پی و pay.ir نیز از همین مکانیزم برای تأیید هویت پذیرندگان استفاده می‌کنند. در زمان افتتاح حساب تجاری یا ایجاد درگاه پرداخت، شماره کارت و کد ملی کاربر از طریق شاپرک بررسی می‌شود تا از مالکیت واقعی حساب اطمینان حاصل گردد.

از نظر امنیتی، استعلام تطابق کارت و کد ملی صرفاً از مسیرهای مجاز و با دسترسی محدود به بانک مرکزی انجام می‌شود. هیچ سایت عمومی یا اپلیکیشن غیررسمی حق ارائه چنین خدماتی را ندارد. در صورت مشاهده سایت‌هایی که ادعا می‌کنند «نام کامل صاحب کارت» را نمایش می‌دهند، باید با احتیاط برخورد کنید زیرا احتمال جمع‌آوری غیرقانونی اطلاعات بانکی وجود دارد.

این خدمت علاوه بر جلوگیری از کلاهبرداری، در حوزه‌های دیگری نیز کاربرد دارد. برای مثال در فروشگاه‌های اینترنتی، شرکت‌های مالی، سامانه‌های پرداخت حقوق و حتی کسب‌وکارهای فریلنسری، از تطبیق کارت و کد ملی برای جلوگیری از پول‌شویی یا ثبت حساب جعلی استفاده می‌شود.

بانک مرکزی در اطلاعیه‌های خود تأکید کرده است که این سرویس برای حفظ امنیت کاربران و شفافیت نظام مالی کشور طراحی شده و اطلاعات کارت در هیچ مرحله‌ای برای اشخاص ثالث قابل مشاهده نیست. ارتباط بین بانک‌ها و سامانه استعلام به‌صورت رمزگذاری‌شده (SSL) انجام می‌شود و تمام درخواست‌ها ثبت و لاگ‌گذاری می‌گردند.

در آینده نزدیک، قرار است این قابلیت در اپلیکیشن‌های ملی مانند «هم‌بانک» و «پنجره ملی خدمات دولت هوشمند» نیز ادغام شود تا شهروندان بتوانند در محیطی امن، کارت‌های خود را به کد ملی‌شان متصل و تأیید کنند.

در نهایت، استعلام تطابق شماره کارت و کد ملی یکی از ابزارهای کلیدی در ارتقای امنیت تراکنش‌های مالی دیجیتال است. با استفاده از این سرویس، کاربران می‌توانند مطمئن شوند وجوه خود را فقط به حساب دارنده واقعی کارت منتقل می‌کنند. این یعنی کاهش ریسک کلاهبرداری، افزایش اعتماد عمومی و گامی مهم در جهت شفافیت نظام بانکی کشور.