دسته بندی ها
ماشین حساب محاسبه زمانبندی واکسیناسیون نوزادان
* تاریخ تولد فرزند خود را از پایین انتخاب نمایید
واكسيناسيون نوزادان
نوزادانی که تازه به دنیا آمده‌اند به دلیل بیماری‌های مختلف و باکتری‌ها و ویروس‌هایی که هر روز شکل جدیدی به خود می‌گیرند باید واکسینه شوند. اما شاید بسیاری از شما ندانید که این واکسنها دقیقا در چه سنی و برای مقابله با کدام بیماری‌ها به نوزاد زده می‌شوند. 7 واکسن ضروری و اولیه‌ای که هر کس در دوره شیرخواری و کودکی باید بزند به این ترتیب معرفی می‌کند:
- بدو تولد: واکسن سل (ب.ث.ژ)،واکسن سه‌گانه (دیفتری، کزاز، سیه‌سرفه)
- دو ماهگی: پنج‌گانه (دیفتری، کزاز، سیاه‌سرفه، هپاتیت ب، هموفیلوس پنومونیه)- قطره خوراکی فلج اطفال
- چهار ماهگی: پنج‌گانه (دیفتری، کزاز، سیاه‌سرفه، هپاتیت ب، هموفیلوس پنومونیه) - قطره خوراکی فلج اطفال- IPV (فلج اطفال تزریقی)
- شش ماهگی: پنج‌گانه (دیفتری، کزاز، سیاه‌سرفه، هپاتیت ب، هموفیلوس پنومونیه) - فلج اطفال
- دوازده ماهگی: MMR (بر ای سرخک، سرخجه و اوریون )
- هجده ماهگی: سه‌گانه- فلج اطفال-MMR
- شش سالگی: سه‌گانه- فلج اطفال
جلوگیری از عفونت محل واکسن
برای جلوگیری از عفونت محل واکسن، مادر باید لباس های کودک خود را زود به زود عوض نماید و او را حمام کند. در هنگام حمام کردن دستور خاصی وجود ندارد، ولی از دست زدن به محل واکسن باید خودداری شود و ترتیبی داده شود که کودک نتواند محل واکسن را بخاراند.
تاخیر در تزریق واکسن در زمان مناسب
اگر تزریق واکسن های چند نوبتی مانند واکسن سه گانه به عللی مانند بیماری کودک یا مسافرت، در موقع خود انجام نگیرد و به تعویق بیفتد، بعداً در هر موقع می توان واکسن عقب افتاده را تزریق کرد و واکسیناسیون کودک را ادامه داد و کامل کرد و احتیاج به از سر گرفتن واکسن نیست. سرماخوردگی خفیف کودک یا شل بودن مدفوع او مانعی برای تزریق واکسن و یا واکسن های عقب افتادۀ کودک نیست و می توان تزریق کرد.
روز تب بعد از واکسیناسیون
اغلب مادران زمانی که بعد از تزریق واکسن فرزندشان دچار تب می شود، دست و پای خود را گم می کنند. اما در واقع بروز تب پس از واکسیناسیون در کودکان موضوعی طبیعی است.برای بهبودی هر چه زودتر تب بعد از واکسناسیون توصیه می شود، بعد از هر واکسیناسیون، روز اول کمپرس با حوله سرد و روز دوم کمپرس با حوله گرم روی جای واکسن بگذارید. در صورتی که درد و تورم و تب برای دو تا سه روز ادامه داشت ، توصیه می شود از قطره استامینوفن استفاده کنید.
نكات قابل توجه در واكسیناسیون كودكان
- برنامه ایمن سازی کودکان نارس و یا کم وزن نیز مطابق جدول ایمنسازی عادی است و تجویز به موقع واکسنها اکیدا توصیه می شود .
- شل بودن مدفوع یا سرماخوردگی مانع از انجام ایمنسازی نخواهد بود.
- سوء تغذیه نه تنها مانعی برای ایمنسازی نیست، بلکه ایمنسازی به موقع کودکان مبتلا به سوء تغذیه اکیدا توصیه می شود .
- برای هیچ واکسنی جز سیاه سرفه محدودیت سنی وجود ندارد و درصورت عدم سابقه ایمنسازی باید مطابق برنامه عمل شود.
- در اختلالات ایمنی چه اولیه و چه اکتسابی مثل لوسمی (سرطان خون) و غیره واکسنهای ویروسی زنده (مثل فلج اطفال و MMR) و واکسن BCG منع استعمال دارند.
- در مورد واکسن های چند نوبتی مثل فلج اطفال ، سه گانه و هپاتیت ب در صورتیکه به هر علت ایمنسازی طبق فواصل تعیین شده انجام نشده باشد ، لزومی به از سرگرفتن واکسیناسیون نبوده و با احتساب واکسیناسیون قبلی، برنامه ایمن سازی طبق جدول مربوطه ادامه داده می شود .
- اگر در تزریق واکسن سه گانه به کودک ، تب بالای 40 درجه (درجه مقعدی) و یا تشنج عارض شود، در نوبتهای بعدی بایستی از واکسن دوگانه استفاده شود زیرا احتمال دارد که باکتری ایجاد کننده سیاه سرفه عامل آسیب مغزی باشد.
- تزریق واکسن سه گانه در کودکانیکه دچار ضایعات مغزی پیشرونده می باشند ممنوع است و باید از واکسن دوگانه استفاده شود .
- فاصله بین نوبت سوم واکسن سه گانه و یادآوری سه گانه نبایستی از 6 ماه کمتر باشد .
- پس از پایان 6 سالگی تلقیح واکسن سه گانه مجاز نیست و در صورت لزوم بایستی به جای آن از واکسن دوگانه ویژه بزرگسالان استفاده نموده .
- در صورتیکه واکسنهای زنده ویروسی بطور همزمان مورد استفاده قرار نگیرد، بایستی بین آنها حداقل یکماه فاصله باشد .
- حتی المقدور از تزریق گاماگلوبولین به اطفال خودداری شود مگر در مواردی که پزشک جایز بداند در اینصورت فاصله تجویز واکسنهای ویروسی زنده ضعیف شده (به جز تب زرد و پولیو خوراکی)، با گاماگلوبولین و فرآورده های خونی لااقل سه ماه خواهد بود .
- چنانچه تا 2 هفته بعد از تلقیح واکسنهای زنده ویروسی (به جز تب زرد و پولیو خوراکی) به هر علت – گاماگلوبولین و فرآورده های خونی تزریق شود پس از سه ماه واکسن تکرار شود .
- بعلت ریشه کنی آبله در جهان، تلقیح این واکسن به هیچ وجه لازم نمی باشد .
- واکسن فلج اطفال تزریقی در افرادی که دارای نقص سیستم ایمنی می باشند مطابق دستورالعمل کارخانه سازنده تلقیح گردد .
- تغذیه با هر نوع شیر ازجمله شیر مادر با خوراندن واکسن فلج اطفال مغایرتی ندارد و لزومی به ندادن شیر قبل یا بعد از ایمنسازی نخواهد بود، همچنین استفراغ مختصر پس از خواراندن قطره فلج اطفال مسئله مهمی نبوده، نیازی به تجدید واکسن نمی باشد .
- واکسن فلج اطفال صفر باید هرچه زودتر پس از تولد ودر نوزادانی که در زایشگاه بدنیا آمده اند هنگام خروج از زایشگاه تجویز شود درصورتیکه بهر دلیل تجویز واکسن در روزهای اول مقدورنباشد در اولین فرصت ممکن بایستی واکسن راتجویز نمود و محدودیت زمانی خاصی بین نوبت صفر و اول وجود ندارد .
- سابقه حساسیت به تخم مرغ – مانع ایمنسازی علیه سرخک نیست .
- تزریق همزمان واکسن سرخک و ب ث ژ هیچگونه اشکالی نداشته و بایستی در دو محل جداگانه انجام گردد .
- چناچه واکسن دوم سرخک در سن 15 ماهگی بهرعلتی تلقیح نشده باشد در اولین فرصت ممکن تلقیح شود .
- بهترین سن برای تلقیح ب ث ژ بدو تولد می باشد
- در صورتیکه کودکی در بدو تولد نوبت اول واکسن هپاتیت خود را دریافت نکرده باشد، باید نوبت اول آنرا همراه سه گانه اول، نوبت دوم را همراه سه گانه دوم و نوبت سوم را همراه سرخک دریافت نماید .
- در صورت تاخیر شیرخواران تا سه ماهگی می توان همزمان با سه گانه دوم دوز اول، همزمان با سه گانه سوم دوز دوم، همزمان با سرخک دوز سوم، واکسن هپاتیت ب را تجویز نمود (بهر صورت فواصل تزریق واکسنهای هپاتیت نباید کمتر از یکماه باشد)
- واکسیناسیون هپاتیت ب هیچگونه موارد منع تلقیح ندارد حتی اگر فرد HBsAg مثبت یا HBsAb مثبت باشد.
- در صورتیکه نوزاد از مادر HBsAg مثبت بدنیا آمده باشد بایستی تزریق همزمان ایمونوگلوبولین اختصاصی هپاتیت B با واکسن هپاتیت B در دو عضله جداگانه در اسرع وقت و ترجیحا درظرف 12 ساعت پس از تولد انجام گیرد.
- در صورتیکه یک از زوجین HBsAg مثبت باشد زوج دیگر و فرزندان ساکن در منزل آنها بایستی بر علیه بیماری هپاتیت ب واکسینه شوند .
- در افراد مبتلا به هموفیلی واکسن هپاتیت زیر جلدی تزریق گردد .
- در کودکان دارای نقص سیستم ایمنی، کودکان تحت درمان با داروهای پایین آورنده قدرت دفاعی بدن نظیر کورتیکواستروئیدها ویا تحت درمان با اشعه و مبتلایان به لوسمی، لنفوم و سرطانهای ژنرالیزه استفاده از واکسن پولیو زنده خوراکی قدغن میباشد و به جای آن از واکسن کشته تزریقی باید استفاده شود .
- تست ب ث ژ اگر در دو هفته اول نوزادی تزریق شود نیاز به انجام تست توبرکولین (PPD) نیست ولی اگر بعد از 16 روزگی بخواهید اولین تزریق انجام شود باید تست توبرکولین انجام شود و در صورت منفی بودن واکسن زده می شود.
- واکسن ب ث ژ عامل تب و ناراحتی نبوده و بلافاصله بعد از واکسن می توان استحمام نمود. فقط ممکن است 3-2 هفته بعد از تزریق واکسن قرمزی ایجاد کند که در اصطلاح گفته می شود که واکسن گرفته است و نیازی به پانسمان ندارد. گاهی محل قرمزی به صورت یک یادگار گرد کوچک روی پوست باقی می ماند که به آن سیکاتریس می گویند.
- بهتر است 4 ماه پس از تزریق واکسن ب ث ژ تست توبرکولین مجدد انجام شود و اگر مثبت بود دیگر نیازی به تکرار واکسیناسیون نمی باشد. و بعد از آن در دوره های 5-3 سال تست انجام شود و در صورتیکه منفی بود واکسن زده شود.
- واکسن ثلاث در جلوی ران و یا باسن تزریق می شود و تا مدتی محل فوق سفت و دردناک است. 24 ساعت تب و درد ایجاد می کند که بهتر است از کمپرس حوله آغشته به آب نیم گرم موثر است. حمام کردن مشکلی ندارد.
- واکسن ثلاث حاوی باکتری کشته شده سیاه سرفه و توکسین بی اثر شده (توکسوئید) باکتریهای عامل دیفتری و کزاز می باشد.
عوارض واکسیناسیون
ایمن سازی دارای میزان کمی اثرات جانبی می باشد مثلا مقدار کمی تورم د راطراف محل تزریق و یا کمی تب ملایم ، اگر فرزند شما واکنش خاصی به دوزهای اولیه داشتید ، به پزشک خود بگوئید تا او بتواند شما را در مورد دوزهای بعدی راهنمایی کند . اثرات جانبی جدی ایمن سازی ، مثلا ارتباط با بیماری های طولانی مدت مانند بیماری کرون (Crohn) تا کنون ثابت نشده اند . تحقیقات نشان داده اند که خطر ایمن سازی برای کودکان عادی بسیار کمتر از خطر بیماریهایی هستند که دربرابر آنها ایمنی بدست می آورند .
