application دانلود اپلیکیشن وحید مجیدی
ورود / ثبت نام 🗝️

آخرین بروزرسانی: "1404-09-26"

اطلاعات دارویی - drug information - موارد مصرف و عوارض - indications and side effects - تداخلات دارویی - drug interactions - دوز و نحوه مصرف - dosage and usage - هشدارهای دارویی - medication warnings

اطلاعات دارویی drug information موارد مصرف و عوارض indications and side effects تداخلات دارویی drug interactions دوز و نحوه مصرف dosage and usage هشدارهای دارویی medication warnings

اطلاعات دارویی دانشی است که از ترکیب علم داروسازی، بالینی و اطلاعات مصرف‌کننده شکل می‌گیرد تا هر فرد قبل از مصرف هر دارویی بداند چه چیزی می‌خورد، چرا آن را مصرف می‌کند و چه خطراتی ممکن است وجود داشته باشد. داشتن دسترسی به اطلاعات دقیق دربارهٔ نام ژنریک و برند، دوز مناسب، روش مصرف، عوارض جانبی احتمالی، تداخل‌های دارویی و شرایط نگهداری، باعث می‌شود مصرف دارو نه صرفاً بر پایهٔ حدس و گمان، بلکه بر پایهٔ آگاهی و ایمنی انجام شود. در فضای امروز که داروها از نسخه‌های پیچیده تا مکمل‌های بدون نسخه گسترده‌اند، یادگیری اصول ساده اما کاربردی دربارهٔ اطلاعات دارویی می‌تواند از بروز خطاهای خطرناک جلوگیری کند.

اولین گام در مطالعهٔ یک دارو، شناخت نام ژنریک است. نام ژنریک یا نام عمومی مادهٔ مؤثره، هویت واقعی دارو را نشان می‌دهد؛ درحالی‌که برندهای تجاری متعدد ممکن است همان ترکیب را با نام‌های مختلف عرضه کنند. برای مثال، «پاراستامول» نام ژنریک است و ممکن است در قفسهٔ داروخانه با چند برند متفاوت دیده شود. دانستن نام ژنریک کمک می‌کند تا از مصرف هم‌زمان چند محصول با همان ماده فعال جلوگیری شود و از دوز تجمعی خطرناک اجتناب گردد.

دوز و فرمولاسیون بخش بعدی است که باید به آن توجه شود. هر دارو در اشکال مختلف (قرص، شربت، آمپول، کرم و...) و دوزهای متنوع عرضه می‌شود. برای کودکان دوز بر اساس وزن بدن محاسبه می‌شود، نه صرفاً سن؛ بنابراین دستورالعمل پزشک یا جدول دوز تولیدکننده را دقیقاً رعایت کن. برخی داروها نیاز به تنظیم دوز در نارسایی کلیوی یا کبدی دارند؛ این موارد حتماً باید با پزشک یا داروساز مطرح شود تا از آسیب ارگان‌های حیاتی جلوگیری شود.

هر تغییر کوچک در دوز یا فرمولاسیون می‌تواند اثربخشی و ایمنی دارو را تغییر دهد؛ پس بدون مشورت، دوز را تغییر نده.

روش مصرف نکته‌ای به‌ظاهر ساده اما حیاتی است. برخی داروها باید با معدهٔ خالی مصرف شوند تا جذب آن‌ها بهتر صورت گیرد، و برخی دیگر باید همراه با غذا مصرف شوند تا از تحریک معده یا تهوع جلوگیری شود. همچنین ترتیب مصرف چند دارو در روز می‌تواند تداخلات را کاهش دهد؛ مثلاً برخی آنتی‌بیوتیک‌ها نباید هم‌زمان با مکمل‌های آهن یا کلسیم مصرف شوند. زمان‌بندی و فواصل بین دوزها را با دقت رعایت کن و اگر یک دوز را فراموش کردی، دستورالعمل مربوط به هر دارو را مطالعه کن — در بسیاری از موارد دو برابر کردن دوز برای جبران کار خطرناکی است.

عوارض جانبی همیشه در برگهٔ مشخصات دارو یا برچسب آن فهرست می‌شوند؛ برخی شایع و خفیف‌اند (مانند سردرد، تهوع موقت یا خواب‌آلودگی)، اما برخی کمتر شایع اما جدی هستند (مانند واکنش‌های آلرژیک شدید، خونریزی یا تغییرات در ضربان قلب). اگر با هر علامت ناگهانی مانند کهیر، دشواری در تنفس، تورم صورت یا گلو روبه‌رو شدی، فوراً به اورژانس مراجعه کن. در عین حال، دانستن عوارض متداول کمک می‌کند تا از رفتارهای آگاهانه‌تری برخوردار شوی: مثلاً اگر دارویی خواب‌آور است، از رانندگی یا کار با ماشین‌آلات سنگین در ساعات مصرف خودداری کن.

تداخلات دارویی از مهم‌ترین مباحث در اطلاعات دارویی است. تداخل می‌تواند اثربخشی دارو را کاهش دهد یا عوارض مخربی ایجاد کند. برخی داروها با الکل، برخی با خوراکی‌ها (مثل گریپ‌فروت) و برخی با داروهای دیگر تداخل دارند. داروهای ضدانعقاد مانند وارفارین با بسیاری از ضدالتهاب‌های غیراستروئیدی تداخل خونریزی‌دهنده دارند؛ برخی داروهای ضدافسردگی می‌توانند هنگام تجویز هم‌زمان با داروهای خاص باعث سندرم سروتونین شوند. همیشه لیست کامل داروها (شامل مکمل‌ها و گیاهان دارویی) را به پزشک یا داروساز ارائه بده تا ریسک تداخل بررسی شود.

افشای همهٔ داروها و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنی، کلید پیشگیری از تداخلات خطرناک است.

بارداری و شیردهی فصل مهم دیگری است. بسیاری از داروها در دوران بارداری یا شیردهی منع یا محدودیت دارند؛ زیرا می‌توانند به جنین یا نوزاد آسیب برسانند. حتی برخی داروهایی که در افراد بالغ بی‌خطرند، ممکن است در بارداری مشکلاتی ایجاد کنند. اگر در شرف بارداری هستی، باردار یا در دورهٔ شیردهی، قبل از مصرف هر دارویی با متخصص زنان یا پزشک خانوادگی مشورت کن و از منابع معتبر دارویی دربارهٔ دسته‌بندی ریسک داروها (مثل دسته‌بندی FDA یا راهنمای‌های پزشکی محلی) استفاده کن.

نگهداری داروها اغلب نادیده گرفته می‌شود اما اهمیت بسیاری دارد. دما، رطوبت و نور می‌توانند پایداری دارو را تحت‌تأثیر قرار دهند. برخی داروها مثل انسولین یا واکسن‌ها نیاز به نگهداری در یخچال دارند، و برخی قطره‌های چشمی پس از باز شدن چند هفته اعتبار دارند و باید دور از آلودگی نگهداری شوند. هرگز داروهای منقضی را مصرف نکن و آن‌ها را مطابق دستورالعمل‌های محلی بازیافت یا دور بریز — دور ریختن ناامن داروها می‌تواند برای محیط زیست و افراد خطرساز باشد.

اطلاعات منبع‌محور و قابل‌اعتماد همیشه از منابع رسمی مانند برگهٔ مشخصات دارویی (Patient Leaflet)، بانک‌های اطلاعات دارویی معتبر، سایت‌های سازمان‌های بهداشتی و مشاورهٔ داروساز استفاده کن. اینترنت پر از اطلاعات نادرست و نیمه‌درست است؛ لذا اگر چیزی را در فروم‌ها یا شبکه‌های اجتماعی دیدی، آن را با منبع رسمی تطبیق بده. برای ترجمهٔ صحیح اصطلاحات پزشکی و دوزها، می‌توانی از اپلیکیشن‌ها یا پایگاه‌های دادهٔ مورد تأیید استفاده کنی، ولی هرگز جایگزین مشاورهٔ مستقیم پزشک نکن.

دانش دارویی واقعی از ترکیب اطلاعات علمی و مشورت حرفه‌ای پدید می‌آید؛ هیچگاه تنها به یک منبع نامعتبر اعتماد نکن.

ثبت سابقهٔ دارویی شخصی کار عاقلانه‌ای است: لیستی از داروهای کنونی و قبلی، آلرژی‌ها، واکنش‌ها و تاریخچهٔ درمانی را همراه داشته باش. این لیست هنگام مراجعه به پزشک، بستری شدن یا سفر خارجی بسیار حیاتی است. بسیاری از اپلیکیشن‌های سلامت امکان ذخیرهٔ امن این اطلاعات را فراهم می‌کنند و می‌توانند در مواقع اضطراری به تیم درمانی نمایش داده شوند.

جمع‌بندی اینکه اطلاعات دارویی فقط یک صفحهٔ توضیح روی جعبه نیست؛ مجموعه‌ای از اصول ایمنی، آگاهی و تصمیم‌گیری آگاهانه است. با شناخت نام ژنریک، دوز مناسب، روش مصرف، عوارض بالقوه، تداخل‌های دارویی، و شرایط نگهداری، می‌توانی مصرفی امن‌تر و مؤثرتر داشته باشی. همیشه در مواجهه با تردید، مشورت کن؛ پزشک و داروساز همراهانی هستند که دانشت را به عمل امن تبدیل می‌کنند و به تو کمک می‌کنند از دارو، بهترین استفادهٔ ممکن را ببری.

logo

اطلاعات داروی هالوپريدول


دارو مورد نظر را انتخاب کنید

موارد و مقدار مصرف:
الف) اختلالات سايكوتيك.
بزرگسالان: مقدار مصرف براي هر فرد و علائم مختلف جداگانه تعيين مي‌شود. ابتدا، مقدار 5-0.5 ميلي‌گرم دو يا سه بار در روز از راه خوراكي و يا 5-2 ميلي‌گرم هر 8-4 ساعت از راه تزريق عضلاني مصرف مي‌گردد، و در صورت نياز، براي كنترل سريع علائم، مقدار مصرف به سرعت افزايش مي‌يابد. حداكثر مقدار مصرف خوراكي mg/day 100 است. مقادير بيش از 100 ميلي‌گرم براي موارد بسيار شديد و مقاوم مصرف شده است.
كودكان 3 تا 12 سال با وزن 15 تا 40 كيلوگرم: با دوز 0.5 ميلي‌گرم خوراكي روزانه که در دو يا سه دوز منقسم شروع مي‌شود. اين دوزاژ مي‌تواند به اندازه 0.5 ميلي‌گرم روزانه در فواصل 5 تا 7 روز افزايش يابد. ادامه درمان با دوزاژ mg/kg 0.15-0.05 روزانه در دو يا سه دوز منقسم مي‌باشد.
ب) كنترل اختلالات سايكوتيك مزمن در بيماراني كه به درمان طولاني‌مدت احتياج دارند.
بزرگسالان: مقدار 100 ميلي‌گرم از هالوپريدول دكانوات هر چهار هفته تزريق عضلاني مي‌شود. اطلاعات با دوزهاي بيشتر از 450 ميلي‌گرم در ماه محدود است.
پ) كنترل تيك و صداهاي ناخواسته در سندرم Gilles de la Tourette.
بزرگسالان: مقدار 2-0.5 ميلي‌گرم دو يا سه بار در روز از راه خوراكي مصرف مي‌شود. مقدار مصرف بر حسب نياز افزايش مي‌يابد.
كودكان 12-3 ساله: مقدار mg/kg/day 0.05-0.075 در دو يا سه دوز منقسم مصرف مي‌شود.
ت) دليريوم.
بزرگسالان: 1 تا 2 ميلي‌گرم وريدي هر 2 تا 4 ساعت.
مكانيسم اثر
اثر ضد سايكوتيك: به نظر مي‌رسد هالوپريدول با انسداد شديد پس‌سيناپسي گيرنده‌هاي دوپامين در سيستم اعصاب مركزي (CNS)، اثرات ناشي از دوپامين را مهار مي‌سازد. اثرات فارماكولوژيك اين دارو شبيه داروهاي ضد سايكوتيك پيپرازيني است. مكانيسم اثر هالوپريدول در سندرم Gilles de la Tourertte مشخص نيست.
هالوپريدول داراي بسياري از اثرات محيطي و مركزي ديگري نيز مي‌باشد. اين دارو اثرات ضد كولينرژيك محيطي ضعيف و ضد استفراغ دارد و گيرنده‌هاي آلفا و گانگليوني را مسدود مي‌كند و فعاليت ناشي از هيستامين و سروتونين را مهار مي‌سازد. از مهم‌ترين عوارض جانبي اين دارو عوارض اكستراپيراميدال است.
فارماکوکينتيک
جذب: سرعت و ميزان جذب اين دارو به روش مصرف آن بستگي دارد. فراهم‌زيستي ناشي از جذب قرص‌ها 60 درصد است.
پخش: به‌طور گسترده در بدن انتشار مي‌يابد و غلظت زياد آن در بافت چربي يافت مي‌شود. 92-90 درصد به پروتئين پيوند مي‌يابد.
متابوليسم: به ميزان زيادي در كبد متابوليزه، مي‌شود. فقط يك متابوليت فعال دارد كه ممكن است نسبت به داروي اصلي فعاليت كمتري داشته باشد.
دفع: حدود 40 درصد داروي مصرف شده طي پنج روز از طريق ادرار و حدود 15 درصد آن از مدفوع و از طريق مجراي صفراوي دفع مي‌شود.
موارد منع مصرف و احتياط:
اثر بر آزمايشهاي تشخيصي
هالوپريدول مي‌تواند ارزش تست‌هاي عملكردي كبد را افزايش دهد. همچنين مي‌تواند شمارش گلوبول‌هاي سفيد را افزايش يا كاهش دهد.
عوارض جانبي
اعصاب مركزي: نشانه‌هاي اكستراپيراميدال شديد، ديسكينزي ديررس، رخوت، خواب‌آلودگي، سندرم نورولپتيك بدخيم، سرگيجه، سردرد، بي‌خوابي.
قلبي - عروقي: تاکي کاردي، تغييرات EKG، هيپرتانسيون، هيپوتانسيون.
چشم: تاري ديد.
دستگاه گوارش: خشكي دهان، يبوست، تهوع، استفراغ، بي‌اشتهايي، اسهال، سوء هاضمه.
ادراري - تناسلي: احتباس ادرار، پرياپيزم، بي‌نظمي قاعدگي.
خون: لكوپني، لكوسيتوز.
مسموميت و درمان
تظاهرات باليني: ضعف CNS كه با خواب عميق و غير قابل بيدار كردن و احتمال اغما مشخص مي‌شود، كمي يا زيادي فشار خون، نشانه‌هاي اكستراپيراميدال، ديستوني، حركات غير ارادي و غير طبيعي عضلاني، آشفتگي، حملات تشنجي، آريتمي، تغييرات EKG (ممكن است طولاني شدن فاصله Q-T و تاكي‌كاردي بطني Torsades de pointes را نشان دهد)، هيپرترمي يا هيپوترمي، و اختلال كار سيستم اعصاب خودكار.
درمان: بهبود عوارض ناشي از مصرف بيش از حد هالوپريدول دكانوات، به علت اثر طولاني آن، به زمان طولاني‌تري احتياج دارد.
درمان علامتي و حمايتي است و شامل حفظ علائم حياتي، حفظ راه تنفسي، تثبيت درجه حرارت بدن، و حفظ تعادل مايعات و الكتروليت‌ها مي‌شود. براي ايجاد استفراغ، با توجه به خاصيت ضد استفراغ هالوپريدول و خطر آسپيراسيون، مي‌توان از شربت ايپكا استفاده كرد. شستشوي معده نيز ممكن است مفيد باشد، و به دنبال آن، مي‌توان ذغال فعال و مسهل نمكي مصرف كرد. دياليز در اين مورد كمكي نمي‌كند.
درجه حرارت بدن در صورت لزوم بايد تنظيم گردد. كمي فشار خون را مي‌توان با تزريق وريدي مايعات درمان كرد. اپي‌نفرين نبايد مصرف شود. مي‌توان تشنج را با تزريق ديازپام يا باربيتورات‌ها، آريتمي را با داروهاي ضد‌ آريتمي و مونيتور كردن ECG و واكنش‌هاي اكستراپيراميدال را با تجويز mg 2-1 بنزتروپين يا تزريق ديفن هيدرامين به مقدار mg 50-10 درمان كرد.
مکانيسم اثر:
موارد منع مصرف و احتياط
موارد منع مصرف: حساسيت مفرط شناخته شده نسبت به هالوپريدول و فنوتيازين‌ها، اختلالات همراه با اغما، پاركينسون يا ضعف CNS.
موارد احتياط : در سالمندان يا بيماران ضعيف، در بيماران با سابقه تشنج، اختلالات الكتروانسفالوگرام، مشكلات قلبي - عروقي، آلرژي، گلوكوم با زاويه بسته، يا احتباس ادرار و در كساني كه داروهاي ضد انعقاد، ضد تشنج، ضد پاركينسون يا ليتيم مصرف مي‌كنند با احتياط مصرف شود.
تداخل دارويي
مصرف همزمان با داروهاي مقلد سمپاتيك، از جمله اپي‌نفرين، فنيل‌افرين، فنيل‌پروپانول آمين، افدرين و داروهاي كاهنده اشتها، ممكن است اثرات بالابرنده فشار خون و تحريك‌كننده اين داروها را كاهش دهد.
هالوپريدول ممكن است پاسخ فشار خون به داروهاي كاهنده فشار خون را كه از طريق مركزي عمل مي‌كنند، مانند گوانتيدين، كلونيدين، متيل‌دوپا و رزپين، مهار سازد.
مصرف همزمان با داروهاي مضعف CNS، مانند الكل، داروهاي ضد درد، باربيتورات‌ها، داروهاي مخدر، آرام‌بخشها و بيهوش‌كننده عمومي و بي‌حس‌كننده نخاعي و اپي‌دورال، يا سولفات منيزيم تزريقي موجب بروز اثرات اضافي (رخوت بيش از حد، تضعيف تنفسي، و كمي فشار خون) مي‌شود.
مصرف همزمان با داروهاي ضد آريتمي، مانند كينيدين، ديزوپيراميد يا پروكائين‌آميد موجب افزايش ميزان بروز آريتمي قلبي و اختلال در انتقال مي‌شود.
مصرف همزمان با آتروپين يا ساير داروهاي ضد كولينرژيك، از جمله داروهاي ضد افسردگي، مهاركننده‌هاي MAO، فنوتيازين‌ها، ضد هيستامين‌ها، مپريدين و داروهاي ضد پاركينسونيسم موجب رخوت بيش از حد، انسداد فلجي روده، تغييرات بينايي و يبوست شديد مي‌شود.
مصرف همزمان با نيترات‌ها موجب بروز كمي فشار خون مي‌شود.
مصرف همزمان با متريزاميد خطر تشنجات را افزايش مي‌دهد.
داروهاي مسدودكننده گيرنده‌هاي بتا - آدرنرژيك ممكن است متابوليسم هالوپريدول را مهار كرده و غلظت‌هاي پلاسمايي و سميت دارويي را افزايش دهند.
مصرف همزمان با پروپيل تيواوراسيل خطر آگرانولوسيتوز را افزايش مي‌دهد.
مصرف همزمان با ليتيم ممكن است موجب مسموميت شديد نورولوژيك همراه با يك سندرم شبه آنسفاليت، و كاهش پاسخ درماني به هالوپريدول شود.
هالوپريدول ممكن است اثر درماني بروموكريپتين بر روي ترشح پرولاكتين را خنثي كند.
هالوپريدول ممكن است اثرات تنگ‌كننده عروق دوپامين را كاهش دهد.
هالوپريدول ممكن است موجب كاهش اثربخشي و افزايش مسموميت لوودوپا (از طريق انسداد دوپامين) شود.
هالوپريدول ممكن است متابوليسم فني‌توئين را مهار كرده و سميت آن را افزايش دهد.
آنتي‌اسيدها و ضد اسهال‌هاي محتوي آلومينيوم و منيزيم، جذب دارو را كاهش مي‌دهند؛ حداقل 2 ساعت بين مصرف اين داروها فاصله باشد.
فنوباربيتال مي‌تواند ترشح كليوي دارو را افزايش دهد.
ريفامپين مي‌تواند سطح و كارآيي هالوپريدول را كاهش دهد. بيمار به دقت مونيتور شود.
استفاده توأم با الكل ممكن است باعث افزايش دپرسيون CNS شود.
مصرف زياد سيگار مي‌تواند باعث افزايش متابوليسم هالوپريدول شود.
اشكال دارويي:
Tablet: 0.5, 2, 5mg
Injection: 5, 50 mg/ml
Solution: 2 mg/ml
اطلاعات دیگر:
طبقه‌بندي فارماكولوژيك: دسته بوتيروفنون.
طبقه‌بندي درماني: ضد سايكوز.
طبقه‌بندي مصرف در بارداري: رده C
نام‌هاي تجاري: Haldol
ملاحظات اختصاصي
از قطع ناگهاني مصرف دارو خودداري شود، مگر آنكه عوارض شديد جانبي بروز کند.
به علت اين‌كه قطع ناگهاني دارو ممكن است عوارض جانبي شديدي ايجاد كند، دوز دارو را در مدت چند هفته كم كنيد.
اين دارو عوارض قلبي - عروقي كمي دارد. به همين دليل در بيماران با مشكلات قلبي ارجح است.
بيماران را به صورت دوره‌اي از نظر عوارض اكستراپيراميدال و ديسكينزي تأخيري بررسي كنيد.
مقدار 2 ميلي‌گرم هالوپريدول از نظر درماني معادل 100 ميلي‌گرم كلرپرومازين است.
در صورت تغيير شكل مصرف دارو از قرص به شكل تزريقي دكانوات آن، بيمار بايد 20-10 برابر مصرف خوراكي روزانه هالوپريدول را در يك ماه (حداكثر 100 ميلي‌گرم) مصرف كند.
نكات قابل توصيه به بيمار
تا مشخص شدن پاسخ CNS به دارو، از انجام فعاليت‌هايي كه نياز به هوشياري كامل و تعادل خوب پسيكوموتور دارند، خودداري كنيد. خواب‌آلودگي و سرگيجه معمولاً بعد از چند هفته مصرف دارو قطع شود.
از مصرف همزمان دارو يا الكل يا داروهاي مضعف ديگر خودداري كنيد.
مصرف در سالمندان:
1- مصرف اين دارو مخصوصاً براي درمان آشفتگي همراه با زوال عقل پيري مؤثر است.
2- بيماران سالخورده معمولاً به مقادير اوليه كمتر و تنظيم تدريجي‌تر مقدار مصرف احتياج دارند.
3- ديسكينزي تأخيري در افراد سالمند به ويژه در خانم‌هاي مسن بيشتر اتفاق مي‌افتد.
مصرف در كودكان: مصرف هالوپريدول به صورت خوراكي در كودكان كوچكتر از سه سال توصيه نمي‌شود.
وحید مجیدی صدر

مدیر ارشد فناوری (CTO)

مدرس دانشگاه و مجتمع فنی تهران

من وحید مجیدی، مدرس طراحی و برنامه‌نویسی وب با سابقه‌ی تدریس در دانشگاه تهران و مجتمع فنی تهران. در طول سال‌ها فعالیت آموزشی، تلاش کرده‌ام مفاهیم فنی را به‌صورت پروژه‌محور و کاربردی آموزش دهم تا هنرجویان و دانشجویان بتوانند مهارت‌های خود را در محیط‌های واقعی توسعه دهند و به متخصصان کارآمد در حوزه‌ی فناوری تبدیل شوند.

در کنار تدریس، به‌عنوان طراح و برنامه‌نویس وب در توسعه‌ی سامانه‌های نرم‌افزاری، پلتفرم‌های فروش آنلاین و سیستم‌های سازمانی فعالیت دارم. تخصص من در طراحی، توسعه و بهینه‌سازی سامانه‌های تحت وب است؛ از برنامه‌نویسی فرانت‌اند و بک‌اند گرفته تا معماری نرم‌افزار، سئو و زیرساخت‌های DevOps.

نظرات
توجه: شماره موبایل وارد شده در وب سایت نمایش داده نمیشود
توجه: ایمیل وارد شده در وب سایت نمایش داده نمیشود

سریع و آسان

🎯

دقیق و قابل اعتماد

🌍

آنلاین و همیشه در دسترس

💡

ابزارهای هوشمند