اطلاعات داروی پنیسیلامین

موارد و مقدار مصرف:
الف) بيماري ويلسون.
بزرگسالان: مقدار 250 ميلي‌گرم خوراکي چهار بار در روز، 60-30 دقيقه قبل از غذا و حداقل دو ساعت بعد از غذاي شب، مصرف مي‌شود. مقدار مصرف بايد طوري تنظيم شود كه دفع ادراري مس mg/day 1-5/0 باشد. مقدار مصرف بيش از دو گرم به ندرت ضروري است.
ب) وجود سيستين در ادرار (Cystinuria).
بزرگسالان: مقدار mg/day 250 خوراکي در چهار مقدار منقسم مصرف مي‌شود. سپس، مقدار مصرف به ‌تدريج افزايش مي‌يابد. مقدار معمول مصرف g/day 2 (بين g/day 4-1) است. مقدار مصرف بايد طوري تنظيم شود كه دفع ادراري سيستين كمتر از mg/day 100، در صورت وجود سنگ كليه يا mg/day 200-100، در صورت عدم وجود سنگ كليه، باشد.
پ) آرتريت روماتوئيد، سندرم فلتي(Felty’s syndrome).
بزرگسالان:‌ ابتدا، مقدار mg/day 250-125 خوراکي مصرف مي‌شود و در صورت لزوم هر 3-1 ماه مقدار mg/day 250-125 به مقدار مصرف اضافه مي‌شود. حداكثر مقدار مصرف g/day 5/1 است.
ت) درمان كمكي در مسموميت با فلزات سنگين.
بزرگسالان: مقدار mg/day 1500-500 خوراکي به مدت 2-1 ماه مصرف مي‌شود.
ث) Primary biliary cirrhosis.
بزرگسالان: با 250 ميلي‌گرم خوراکي روزانه شروع شده و هر 2 هفته 250 ميلي‌گرم به آن اضافه مي‌شود. حداکثر مقدار مصرف 1 گرم روزانه در دوزهاي منقسم مي‌باشد.
موارد منع مصرف و احتياط:
موارد منع مصرف: حساسيت مفرط شناخته شده به دارو، سابقه آگرانولوسيتوز يا كم‌خوني آپلاستيك وابسته به پني‌سيلامين، بي‌كفايتي قابل ملاحظه كليوي يا كبدي، دوران حاملگي، بيماراني كه املاح طلا، داروهاي سركوب كننده سيستم ايمني، ضد مالاريا، يا فنيل بوتازون مصرف مي‌كنند چراکه خطر بروز اثرات وخيم هماتولوژيك افزايش مي‌يابد.
موارد احتياط: حساسيت به پني‌سيلين (واكنش متقاطع به‌ندرت بروز مي‌كند)، بيماراني كه دورة دوم دارو را دريافت مي‌كنند (ممكن است به دارو حساس‌شده و به احتمال زياد دچار واكنش‌هاي آلرژيك شوند)، پروتئينوري كه ناشي از سندرم گودپاسچر (Good Pasture syndrome) نباشند.
عوارض جانبي:
گوش، چشم، حلق، بيني: التهاب عمومي مخاط زبان، شقاق گوشه لبها، نوريت بينايي، زخمهاي دهاني، وزوز گوش.
پوست: آلوپسي، خارش، بثورات اريتماتوز، بثورات شديد خارش‌دار و پوسته‌دار، ضايعات ماكولي بر روي تنه، واكنش‌هاي پمفيگوئيد، كهير، درماتيت اكسفولياتيو، افزايش شكنندگي پوست، اكيموز پورپورايي يا وزيكولي، چروكيدگي پوست.
دستگاه گوارش: بي‌اشتهايي، تهوع، استفراغ، سوء هاضمه، اسهال، اختلال در حس چشايي، پانکراتيت
ادراري ـ تناسلي: پروتئينوري.
خون: ائوزينوفيلي، لكوپني، ترومبوسيتوپني، كم‌خوني آپلاستيك، آگرانولوسيتوز، ترومبوتيک ترومبوسيتوپنيك پورپورا، كم‌خوني يا كم‌خوني فقر آهن، سندرم هموليتيک شبه لوپوس، ساپرس شدن مغز استخوان.
كبدي: يرقان انسدادي، اختلال كار كبد.
متابوليک: تيروئيديت.
عضلاني- اسکلتي : آرترالژي، مياستني گراويس.
تنفسي: سندروم گودپاسچر، پنومونايتيس، پنوموني.
ساير عوارض: لنفادنوپاتي، تب دارويي
مسموميت و درمان
تظاهرات باليني: هيچ‌گونه گزارشي در مورد مصرف بيش از حد اين دارو وجود ندارد.
درمان: در صورت هوشيار بودن بيمار يا سالم بودن بازتاب حلقي (gag reflex) با تحريك استفراغ معده را تخليه مي‌كنند. در غير اين صورت، معده را با شستشو تخليه كرده و سپس زغال فعال و سوربيتول تجويز مي‌كنند. بعد از آن، بيمار به طور حمايتي درمان مي‌شود. حملات تشنجي با ديازپام (يا پيريدوكسين، در صورتي كه استفاده قبلي از آن موفقيت‌آميز بوده) درمان مي‌شود. همودياليز موجب دفع پني‌سيلامين خواهد شد.
تداخل دارويي:
املاح آهن و ضد اسيدها جذب پني‌سيلامين را كاهش مي‌دهند. دوزها از يکديگر جدا شوند.
استفاده توام با ضد مالارياها، داروهاي سايتوتوکسيک، طلا، اکسي فن بوتازون و فنيل بوتازون ممکن است اثرات هماتولوژيک و کليوي جدي ايجاد کند. از مصرف توام خودداري شود.
استفاده توام با ديگوکسين ممکن است سطح سرمي ديگوکسين را افزايش دهد.
مکانيسم اثر:
اثر ضد روماتوئيد: مكانيسم اثر دارو در آرتريت روماتوئيد مشخص نيست. پني‌سيلامين فاكتور روماتوئيدي IgM در گردش را كاهش مي‌دهد (اما تأثيري بر غلظت تام ايمونوگلوبينهاي در گردش ندارد). همچنين، اين دارو فعاليت T-Cell را كاهش مي‌دهد، اما تأثيري بر فعاليت B-Cell ندارد. همچنين بعضي از ماكروگلوبولينها (به عنوان مثال، فاكتورهاي روماتوئيد) را دپليمريزه مي‌كند.
اثر شلات كننده: پني‌سيلامين با مس، آهن، جيوه، سرب، و فلزات سنگين ديگر تركيبهاي پايدار و محلول تشكيل مي‌دهد كه از طريق ادرار دفع مي‌شوند. اين دارو بخصوص در شلات كردن مس در بيماران مبتلا به ويلسون مؤثر است. همچنين، پني‌سيلامين با سيستين تركيبي تشكيل مي‌دهد كه حلاليت آن بيشتر از سيستين به تنهايي است و در نتيجه غلظت سيستين آزاد را كاهش‌داده و از تشكيل سنگ ادراري جلوگيري مي‌كند.
فارماكوكينتيك:
جذب: از دستگاه گوارش به‌خوبي جذب مي‌شود.
پخش: اتصال پروتئيني آن حدود 80% مي‌باشد.
متابوليسم: بوسيله كبد به ترکيبات غيرفعال متابوليزه مي‌شود.
دفع: فقط مقدار كمي از پني‌سيلامين به صورت تغيير نيافته دفع مي‌شود. بعد از 24 ساعت، حدود 50% از راه ادرار و 50% از راه مدفوع دفع مي‌شود.
اشكال دارويي:
Tablet: 250 mg
Capsule: 250 mg
اطلاعات دیگر:
طبقه‌بندي فارماكولوژيك: داروي شلات كننده.
طبقه‌بندي درماني: آنتاگونيست فلزات سنگين، ضد روماتيسم.
طبقه‌بندي مصرف در بارداري: گزارش نشده است.
نام‌هاي تجاري: Artamin,Cupripen
ملاحظات اختصاصي
1- در صورت بروز موارد زير بايد مصرف دارو قطع شود: بروز علائم حساسيت مفرط يا تب دارويي، معمولاً همراه با ساير تظاهرات آلرژيك (در صورت بيماري ويلسون، ممكن است دارو مجدداً مورد مصرف قرار گيرد)، بروز بثورات پوستي شش ماه يا بيشتر بعد از شروع درمان، واكنش پمفيگوئيد، هماچوري يا پروتئينوري همراه با هموپتزي يا انفيلتراسيون ريوي، هماچوري يا پروتئينوري مداوم بيش از g/day 2 در بيماران مبتلا به آرتريت روماتوئيد، در صورتي كه تعداد پلاكتها كمتر از mm3/100000 يا تعداد گلبولهاي سفيد كمتر ازmm3/3500 باشد يااينكه در سه آزمون متوالي اين عناصر خوني مشاهده شود(حتي اگر در حد طبيعي باشند).
2- آزمونهاي عملكرد كبد و كليه معمولاً هر شش ماه انجام مي‌شود. بيمار بايد از نظر پروتئينوري به طور معمول بررسي و براي جلوگيري از صدمات پوستي، به‌دقت مراقبت شود.
3- در بيماران مبتلا به بيماري ويلسون يا سيستينوري ممكن است مصرف روزانه پيريدوكسين (ويتامين B6) ضروري باشد.
4- مصرف پني‌سيلامين يك ساعت قبل يا دو ساعت بعد از غذا يا داروهاي ديگر موجب تسهيل جذب دارو خواهد شد.
5- در درمان اوليه بيماري ويلسون، بايد همراه با پني‌سيلامين به‌ مدت شش‌ماه تا يك سال با هر وعده غذا مقدار 40-10 ميلي‌گرم پتاش سولفوره مصرف شده و سپس قطع ‌شود.
6- درمان دارويي ممکن است منجر به مثبت شدن نتايج تست ANA، با يا بدون علائم باليني سندروم شبه لوپوس اريتماتوز شود.
7- همودياليز مي‌تواند پني سيلامين را برداشت کند.
نكات قابل توصيه به بيمار
1- در ارتباط با بيماري ويلسون، آرتريت روماتوئيد يا سيستينوري اطلاعات کافي به بيماران بدهيد و پروسه بيماري و منطق درمان را کاملا توضيح دهيد. اثرات باليني دارو ممكن است تا سه ماه آشكار نشود.
2- دارو را طبق دستور مصرف و به طور مرتب به پزشك مراجعه كنيد.
3- در صورت بروز تب، لرز، گلودرد، كبودي، خونريزي يا واكنش آلرژيك، فوراً به پزشك اطلاع دهيد.
4- دارو را با معده خالي، 60-30 دقيقه قبل از غذا يا دو ساعت بعد از غذا، ضد اسيدها، مكملهاي معدني، ويتامينها يا داروهاي ديگر مصرف كنيد. مقدار زيادي آب، بخصوص در شب، بنوشيد.
5- در صورت مصرف پني‌سيلامين براي درمان آرتريت روماتوئيد، ممكن است در طول درمان بيماري تشديد شود. اين حالت را معمولاً مي‌توان با مصرف همزمان داروهاي ضد التهاب غيراستروئيدي كنترل كرد.
6- در صورت مصرف پني‌سيلامين براي درمان بيماري ويلسون، از رژيم غذايي حاوي مس كم (كمتر از mg/day 2 ) تبعيت كنيد. به اين منظور از مصرف غذاهاي حاوي مس زياد مانند شكلات، آجيل، بروکلي و جگر خودداري نماييد. همچنين جهت کاهش جذب مس ممکن است پتاش سولفوره با غذا مصرف شود.
مصرف در سالمندان: در بيماران سالخورده ممكن است به مقادير كمتر مصرف احتياج باشد. عملكرد كليوي و كبدي اين بيماران بايد به‌دقت پيگيري شود. سميت دارويي در بيماران مسن شايعتر مي‌باشد.
مصرف در كودكان: احتمال بروز فقر آهن ناشي از مصرف طولاني‌مدت دارو بايد در نظر گرفته شود. بي ضرري و کارايي مصرف دارو در آرتريت روماتوئيد juvenile اثبات نشده است.
مصرف در شيردهي: وجود دارو در شير نامشخص بوده و بي‌ضرري مصرف دارو در دوران شيردهي ثابت نشده است. شيردهي در دوران مصرف اين دارو توصيه نمي‌شود.
اثر بر آزمايشهاي تشخيصي
پني‌سيلامين ممكن است سطح آنزيمهاي کبدي را افزايش و سطح هموگلوبين را کاهش دهد.
ممکن است شمارش ائوزينوفيل را افزايش و هماتوکريت، گرانولوسيت، پلاکت و شمارش گلوبول سفيد را کاهش دهد.